Kurkuma: een wondermiddel?
Gezonde voeding is iets wat ons de laatste jaren steeds meer in de ban houdt. Wat is precies gezond, en hoe zorgen we voor een gezond lichaam dat niet teveel suikers binnenkrijgt? Er zijn natuurlijk tegenwoordig allerlei vervangers voor suiker om ervoor te zorgen dat je suikerinname beperkt wordt, maar het is de vraag of deze nu zo gezond zijn. Daarbij hebben we nog steeds de vele pakjes in de supermarkt met allerlei toegevoegde elementen waarvan we vaak niet eens weten wat het is, dus moet je dit wel in je lichaam stoppen? In dit artikel lees je in elk geval meer over kurkuma, een bekend specerij dat je ook vast weleens hebt gezien in de oosterse keuken. Je ziet het voornamelijk in India, maar je kan het ook gewoon in Nederland kopen. Het is een product dat zowel extra smaak als kleur geeft, en daarmee is het dus een smaak- en kleurstof. Het leuke van dit middel is dat er gezegd wordt dat het heel bijzonder is dankzij zijn geneeskrachtige eigenschappen: hoe zit dat precies? Word je er dan op wonderbaarlijke wijze heel gezond van? Helpt het tegen ziekten, of doet het wat anders dat andere producten niet kunnen? In dit artikel lees je er alles over!
Allereerst dat het een product is dat gemaakt wordt van Curcuma longa, een plant die je voornamelijk terugziet in India. Je hebt overigens ook nog andere benamingen voor ditzelfde middel, namelijk koenir of koenjit, maar ook Indiase geelwortel. Zoals je misschien al wel dacht, gaat het om familie van de gemberplant. Gember wordt ook gezien als wondermiddel dat goed is voor onze weerstand. Kurkuma maken ze dan weer van de wortel van de plant, wat bij gember ook het geval is. Kleine kans dat je het al anders hebt gezien dan alleen in poedervorm. Ze maken dit door de wortel eerst te stomen, dan te schillen en tot slot te vermalen tot het een poeder is die je prima door het eten kan gebruiken. In tegenstelling tot gember, heeft kurkuma geen hele opvallende smaak. Het is juist mild, waar gember als vrij heftig ervaren wordt. Het is een beetje bitter en verder prikkelend. Je kan het zien als een mix van peper en mosterd, maar dan wel de lichte variant ervan. Een beetje gembersmaak kan je ook hebben, maar ook hierin hoef je geen felle smaken te verwachten. Het fijne is bovendien dat het in het eten niet overheersend is, maar het net dat beetje extra kan geven aan jouw gerecht. Ook wordt het gebruikt om de kleur anders te maken, zoals een Indiase curry die wat geel/bruin is dankzij deze specerij. Je hebt nog veel meer voedingsmiddelen waar sowieso al kurkuma in zit, zoals piccalilly. Daarnaast vind je het ook soms terug in bepaalde kazen of in de Engelse mosterd. Het is mogelijk dat kurkuma niet gezien wordt als kleurstof, maar als een nummertje. Je ziet het namelijk ook weleens als E100 op bepaalde producten staan.
Qua voedingswaarde is er maar weinig over te zeggen, omdat je juist maar zo weinig gebruikt. Je hebt maar een paar theelepels nodig voor een hele maaltijd. Je kunt het dus zien als verwaarloosbaar als je kijkt naar de voedingswaarde. Niet onbelangrijk is het vernoemen van de vele vitamines die kurkuma bevat. Hierbij kan je denken aan vitamine A, een rijtje van vitamine B (1, 2 , 3 , 6 en 12), maar ook vitamine C, D, E en tot slot K zitten er in. Ook bevat het nog allerlei mineralen, waarbij men kan denken aan magnesium (goed voor onze spieren), kalium (goed voor de botten), zink, ijzer en calcium. Je krijgt dus niet alleen allemaal goede stoffen binnen, maar er schijnt nog meer bijzonders te zijn aan kurkuma waardoor het ook wel als heilzaam gezien wordt.
De werking van kurkuma
De bijzondere stofjes noemen ze ook wel curcuminoïden, waarbij de belangrijkste curcumine genoemd wordt. Er zijn bepaalde gezonde eigenschappen die hierbij horen, waaronder zuivering van het lichaam. Niet onbelangrijk als je ziet dat we in een tijd leven waar je veel troep binnenkrijgt (veel suikers, zout en meer). Daarnaast zorgt het ook nog eens voor de behandeling van diverse problemen met de gezondheid. Men kan denken aan eczeem, maar ook artritis, atherosclerose, candida en tot slot gebitsproblemen. Er is uiteraard wetenschappelijk onderzoek gedaan naar kurkuma en daarbij vonden ze een aantal bijzondere uitkomsten:
1. Ontstekingsremmend
We weten inmiddels dat we veel bewerkt voedsel en helaas ook veel suikers binnenkrijgen, die kunnen zorgen voor allerlei ontstekingen in ons lichaam. Mogelijk merk je dit niet eens, mar het kan wel schade aanrichten na enige tijd. Kurkuma zorgt ervoor dat deze kleine onstekingen bestreden worden, ondanks dat de ontstekingen nog klein zijn. Zo pak je het probleem meteen aan wanneer het nog niet te ernstig is. Wist je dat ontstekingen ook een grote rol hebben in allerlei chronische ziekten? Denk aan hersenaandoeningen, maar ook auto-immuunziekten en ook kanker speelt hierin een grote rol. Dat maakt kurkuma dus een bijzonder goedje, want als het zelfs bij dit soort ziekten een rol kan spelen, hoe kunnen we dan nog zonder?
2. Het gezond houden van ons hart- en vaatstelsel
Je hebt een verminderde kans op hart- en vaatziekten wanneer je regelmatig kurkuma binnenkrijgt, en wie wil dat nou niet? Het is namelijk de doodsoorzaak van vele mensen in Nederland, ondanks onze goede zorg. We zijn immers zelf verantwoordelijk voor ons lichaam en wanneer we er slecht voor zorgen, kunnen dit soort dingen een rol spelen. In Nederland zijn de hartaanvallen, maar ook beroertjes, helaas doodsoorzaak nummer 1. Overigens ook goed om te weten, is dat de hart- en vaatziekten een gevolg kunnen zijn van de ontstekingen waarover je las bij het eerste punt. Wie weet dat jij met kurkuma dus gewoon een erge ziekte als deze kan voorkomen. Ook speelt kurkuma een rol in de bekleding van de hart- en vaatziekten, ook wel endotheelfunctie genoemd. Wanneer deze functie zijn werk niet goed doet, kan dit zorgen voor een bloedstolling (erg gevaarlijk!), maar ook voor een hoge bloeddruk of zelfs hartziekten. Er is wetenschappelijk bewijs dat curcumine een positief effect heeft op de verschillende ziekten en de kans hierop dus kleiner is. Je verkleint de kans op hart- en vaatziekten en er is zelfs uit een onderzoek gebleken dat curcumine nog effectiever was dan een bepaald geneesmiddel!
3. Een sterk antioxidant
Er zijn bepaalde voedingsmiddelen die ontzettend gevoelig zijn voor oxidatie. Dit houdt in dat een middel een sterke reactie heeft op zuurstof met als gevolg het bederven van het voedsel. Dit houdt in dat als een voedingsmiddel in ons eigen lichaam oxideert, je je kan voorstellen dat dit niet gezond is. Een antioxidant zorgt ervoor dat dit zo min mogelijk gebeurt en curcumine is een middel dat ervoor zorgt dat oxidatie bestreden kan worden. Daarnaast zorgt het er ook voor dat ons eigen lichaam aan de slag gaat met een nieuw antioxidant zodat er extra goed voor het lichaam gezorgd wordt.
4. Tegen Alzheimer?
Zoals men waarschijnlijk weet, is er helaas nog altijd geen behandeling tegen Alzheimer. Deze lastige hersenziekte zorgt ervoor dat we steeds vergeetachtiger worden en zal uiteindelijk leiden tot de dood. Wel is de kans op Alzheimer te beperken met onder andere kurkuma. Het ontstaan van Alzheimer kan namelijk mede door de ontstekingen, waarover het ging bij punt een, maar ook door oxidaties. Wanneer curcumine hierbij komt kijken, is de kans erop dus al gedaald. Alzheimer vindt zijn oorzaak in een giftig eiwit. Deze nestelt zich vervolgens in de hersencellen met als gevolg een verstoorde hersenfunctie, maar curcumine kan helpen met het opruimen van dit eiwit!
5. Als hulpmiddal bij diabetici
Ook doordat we tegenwoordig steeds meer suikers binnenkrijgen, is de kans op suikerziekte verhoogd. Je ziet voornamelijk diabetes type 2, en dat is het type waarbij het gaat om overgewicht. Iemand krijgt dus diabetes door teveel te eten, maar voornamelijk te ongezond te eten. Hierdoor is het lichaam niet goed meer in staat om zelfstandig een bloedsuikerspiegel te regelen, terwijl het lichaam dit eerder wel kon. Curcumine kan ervoor zorgen dat de bloedsuikerspiegel beter gereguleerd kan worden. Overigens is het dus geen middel dat ervoor zorgt dat de suikerziekte verdwijnt.
6. Voedsel beter verteren
Ook onze darmen zijn een dingetje: steeds meer mensen krijgen er last van, en waar heeft dit mee te maken? Ons eten. Die vette hap is niet bevorderlijk voor de darmen, maar ook hierin kan kurkuma weer een rol spelen. De spijsvertering kan namelijk aanzienlijk verbeteren en daarbij zorgt curcumine ook nog eens voor meer vetverbranding en een verbeterde werking van onze galblaas. Dan is er nog de maagzweer, die ook een gevolg kan zijn van ongezond eten, waarbij kurkuma kan helpen. Het kan namelijk een maagzweer voorkomen.
Zoals je ziet heeft kurkuma dus een heleboel gezondheidsvoordelen, maar er moet wel worden bedacht dat het niet gaat om een wondermiddel. We zijn geen tovenaars en als dit middel echt bepaalde ziekten kon oplossen, dan was het al veel meer gebruikt. Het kan je problemen soms verminderen en het kan zelfs bepaalde ziekten voorkomen, maar je weet natuurlijk sowieso nooit of je die ene ziekte anders wel had gekregen. Je klachten kunnen absoluut verminderen, maar de ziekte wordt er niet mee opgelost. Suikerziekte bijvoorbeeld blijf je alsnog houden, ondanks de vermindering van klachten.
Kanttekening
Het is mogelijk dat kurkuma en de werkzame stoffen die het heeft, ook medicijnen kunnen blokkeren. Zo zijn er bepaalde kankermedicijnen die een verminderde werking hebben wanneer je kurkuma eet. Bespreek dit dus altijd met je arts en neem vooraf nog niets, want het zou vervelend zijn om alsnog meer klachten te ervaren door het innemen ervan.
Mocht dit op jou niet van toepassing zijn, dan zijn er wat tips om kurkuma binnen te krijgen. Zo kan je het gebruiken door je eten, zoals door het vlees of je groente. Een andere optie is het te mengen door je smoothie, waardoor de smaak wat anders kan worden, maar wie weet dat dit wel positief verandert. Je kan de poeder overigens ook gewoon over je gekookte eitje strooien, zodat je meteen eens kunt merken hoe de smaak eigenlijk is. Voor de beste effecten is het goed om minstens 1 tot maximaal 3 gram per dag bnnen te krijgen.
Ons lichaam heeft nog weleens moeite om kurkuma op te nemen, waarbij je een aantal methoden kan gebruiken zodat het middel alsnog goed opgenomen wordt. Door het bijvoorbeeld te mengen met zwarte peper, kan ons lichaam het makkelijker opnemen. Denk aan 10% zwarte peper door de kurkuma. Daarnaast kan je het mengen met olie, zodat je lichaam het makkelijker heeft. Mocht je het gewoon niet lekker vinden, dan kan je ook kiezen voor supplementen!
Al met al doet kurkuma dus een heleboel goeds met ons lichaam, en dat terwijl het in vrijwel elke supermarkt te vinden is op de planken: hoe ideaal is dat? Vergeet niet dat het wel verstandig is het product elke dag in te nemen om een zo goed mogelijk effect te ervaren. Op die manier profiteer je zoveel mogelijk van de voordelen die kurkuma biedt. Ga dus snel naar de supermarkt voor jouw potje en wie weet voorkomt het allerlei leed in de toekomst, maar denk er ook aan dat het absoluut geen wondermiddel is dat nu alle ziektes in de toekomst bij je zal voorkomen. Heb dus niet teveel hoop, maar gezond en goed voor ons lichaam is het sowieso, dus dat is altijd mooi meegenomen.